พญามือเหล็ก

พญามือเหล็ก
ชื่ออื่น   พญามูลเหล็ก, ย่ามือเหล็ก (กระบี่), กะพังอาด, เสี้ยวดูก (เหนือ)   

ชื่อสามัญ Saintignatus Bean

ชื่อวิทยาศาสตร์ Strychnos roborans A.W. Hill., S. lucide R. Br.   

ชื่อวงศ์ STRYCHNACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น: เป็นพรรณไม้ยืนต้นแกมเถาขนาดกลาง ลำต้นจะมีความสูงมาก

ใบ: จะออกตรงข้ามกัน แต่ไม่มีใบเลี้ยง ลักษณะใบจะโตเป็นรูปไข่ ผิวใบเป็นมันมีความยาวประมาณ 8-20 เซนติเมตร คล้ายใบแสลงใจ

ดอก: จะออกเป็นช่อสวยงามมาก

ผล: จะมีลักษณะกลมโตเท่าผลส้มเกลี้ยง เป็นสีเหลืออ่อนแกมสีน้ำตาล ส่วนเมล็ดนั้นจะมีลักษณะคล้ายก้อนกรวดโตประมาณ 2.5 เซนติเมตร และมีขนสีน้ำเงินปกคลุม เมล็ดจะมีรสขมมาก และถ้าแก่จะแข็งมาก ผลหนึ่งจะมีเมล็ดประมาณ 12-24 เมล็ด

สรรพคุณทางสมุนไพร
ใบ   รสขมเมา กัดเสมหะในลำคอ ตัดไข้จับ ดับพิษไข้ แก้กระษัยเลือด แก้ไข้จับสั่น ฝนทาศีรษะเด็ก แก้ค้น แก้รังแค แก้ไข้ที่มีพิษร้อนให้ละเมอเพ้อพก
ราก   รสขมเมา แก้ไข้เรื้อรัง
แก่น   รสขมเมา แก้พิษดีและโลหิต แก้ไข้จับ แก้ไข้ร้อน