หญ้าเกล็ดหอย

ชื่อวิทยาศาสตร์      Desmodium triflorum (L.) DC.
ชื่อวงศ์       LEGUMINOSAE (FABACEAE)
ชื่ออื่น        หญ้า เกล็ดปลา หญ้าตานทราย ผักแว่นดอย ผักแว่นโคก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้นจัดเป็นพืชล้มลุกจำพวกหญ้า ทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน สูงได้ประมาณ 4.5-12.5 เซนติเมตร ลำต้นมีลักษณะแผ่แนบไปกับพื้นดินเป็นวงกว้าง ตามลำต้นและใบมีขนขึ้นปกคลุมอย่างหนาแน่น เส้นผ่านศูนย์กลางของลำต้นมีขนาดประมาณ 0.6-1.1 มิลลิเมตร พบกระจายทั่วไปในเขตร้อน ในประเทศไทยพบขึ้นกระจายอยู่ทุกภาค ที่ระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลจนถึง 1,300 เมตร ในสภาพดินเหนียว ดินทราย และดินลูกรัง โดยมักขึ้นทั่วไปตามพื้นที่เปิดโล่ง พื้นที่รกร้าง สวนป่า ที่สาธารณะ ตามข้างทาง
ใบเป็นใบประกอบขนนก มีใบย่อย 3 ใบ ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปไข่กลับหรือรูปหัวใจกลับ ขนาดประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร ปลายใบมนหรือเว้าตื้น โคนใบแหลม ส่วนขอบใบเรียบ หลังใบไม่มีขน ส่วนท้องมีขนเล็กน้อยถึงน้อยมาก หูใบย่อยมีขนาดเล็กมาก
ดอกออกดอกเป็นช่อกระจะที่ปลายยอดและตามซอกใบ ดอกย่อยมีขนาดเล็ก ลักษณะเป็นรูปดอกถั่ว กลีบดอกเป็นสีม่วงสดหรือสีม่วงบานเย็น ช่อดอกยาวประมาณ 0.5-2.5 เซนติเมตร มีดอกย่อยประมาณ 2-5 ดอก กลีบรองดอกที่โคนติดกันเป็นรูปถ้วย ปลายแยกเป็นแฉก 5 แฉก ส่วนกลีบดอกมี 5 กลีบ ดอกมีเกสรเพศผู้ 10 อัน
ผลมีลักษณะเป็นฝักแบนและโค้งเล็กน้อย ฝักยาวประมาณ 1-1.2 เซนติเมตร มีขนาดกว้าประมาณ 2 มิลลิเมตร ตามฝักมีรอยคอดเป็นข้อๆ ตามจำนวนของเมล็ด ประมาณ 1-6 ข้อ แต่ละข้อยาวประมาณ 2-3 มิลลิเมตร เมื่อแห้งแต่ละข้อจะหลุดออกจากกัน เมล็ดมีขนาดเล็ก ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปไต มันวาว ออกดอกและติดผลในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกันยายน

สรรพคุณทางสมุนไพร

ทั้งต้นมีรสจืดเย็น มีสรรพคุณเป็นยาดับพิษร้อน แก้อาการร้อนในกระหายน้ำ ช่วยฟอกโลหิต เป็นยาแก้ไข้ ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ ใช้เป็นยาแก้ดีพิการ