แพงพวยน้ำ
ชื่ออื่น ผักปอดน้ำ พังพวย แพงพวยน้ำ, (กลาง); ผักแพง, ผักแพงพวย, พังพวย, แพงพวย
ชื่อวงศ์ ONAGRACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์ Jussieua repens Linn.
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น : เป็นพืชตระกูลหญ้าอยู่ในน้ำเป็นย่านคล้ายผักกระเฉด แต่จะโตกว่าผักกระเฉด มีลักษณะต้นเลื้อยทอดยาวตามพื้นดิน และพื้นน้ำ ลำต้นมีสีชมพูอมแดงตามลำต้นมีนวม สีขาวคล้ายฟองน้ำช่วยพยุงต้นให้ลอยตัวได้ใบ : เป็นพืชใบเดี่ยวไม่มีหูใบ ใบแตกออกจากลำต้นแบบสลับ แบบตรงกันข้ามแตกออกรอบข้อ ของลำต้น รูปรีหนา สีเขียวเข้มเป็นมัน กว้างประมาณ 1.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 2 เซนติเมตร
ดอก : แพงพวยออกดอกเดี่ยวตามซอกใบ ปลายยอดมี 5 กลีบ สีขาวนวลโคนกลีบสีเหลือง เกสรสีเหลือง กลีบเลี้ยงติดกันเป็นหลอดเป็นดอกสมบูรณ์เพศ สีเหลืองคล้ายบัวนาแต่มีขนาดเล็กกว่ามาก
ผล : เป็นแบบ capsule สีเขียวอ่อน เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ๆ มีขนปกคลุมเป็นแบบ capsule สีเขียวอ่อน เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ๆ มีขนปกคลุมเมล็ด: เมื่ออ่อนมีสีขาวอมเขียว เมื่อแก่จะเป็นสีน้ำตาล
ดอก : แพงพวยออกดอกเดี่ยวตามซอกใบ ปลายยอดมี 5 กลีบ สีขาวนวลโคนกลีบสีเหลือง เกสรสีเหลือง กลีบเลี้ยงติดกันเป็นหลอดเป็นดอกสมบูรณ์เพศ สีเหลืองคล้ายบัวนาแต่มีขนาดเล็กกว่ามาก
ผล : เป็นแบบ capsule สีเขียวอ่อน เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ๆ มีขนปกคลุมเป็นแบบ capsule สีเขียวอ่อน เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ๆ มีขนปกคลุมเมล็ด: เมื่ออ่อนมีสีขาวอมเขียว เมื่อแก่จะเป็นสีน้ำตาล
ส่วนที่ใช้เป็นอาหาร ยอด และลำต้นอ่อนใช้เป็นอาหารประเภทผัดน้ำมัน ผักเหนาะ แกงส้ม ลวกลิ้มน้ำพริกรสชาติจืด อมฝาด
ส่วนที่ใช้ขยายพันธุ์เถาแก่
สรรพคุณทางสมุนไพร
ใช้ส่วนยอดตำให้ละเอียดใช้โปะกระหม่อมเด็กแก้ร้อนใน
ทั้งต้น : รสเอียน แก้โรคเบาหวาน ลดความดันโลหิตใบ : รสเอียน แก้โรคเบาหวาน บำรุงหัวใจ แก้มะเร็ง แก้ท้องผูกเรื้อรัง
ราก : รสเอียน แก้บิด ขับระดู ขับพยาธิ ห้ามเลือด รักษามะเร็งในเม็ดเลือด ทำให้แท้ง