โมกแดง

ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Wrightia dubia (Sims) Spreng.

ชื่อวงศ์      Apocynaceae 

ชื่ออื่น     จำปูนแดง, ดอกข้าวบูด  
มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์

เป็นไม้พุ่ม ทรงพุ่มโปร่ง มีความสูงประมาณ 1-2 เมตร ลำต้นเกลี้ยง มีช่องอากาศเป็นจุดหรือรอยขีดสีขาว กระจายทั่วลำต้นและกิ่ง ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาว ใบเป็นแบบใบเดี่ยว ใบเรียงเป็นคู่ตรงข้าม ใบรูปรี รูปขอบขนานหรือรูปไข่กลับ ปลายใบแหลมยาว โคนใบรูปลิ่มหรือมนกลม ใบบาง

ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปรีแกมรูปขอบขนาน ปลายใบแหลมเป็นติ่ง โคนใบสอบถึงมนมน ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-8 เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-25 เซนติเมตร ผิวใบมันเป็นสีเขียวเข้ม หลังใบและท้องใบเรียบ แผ่นใบด้านล่างมีขนบริเวณเส้นใบ ก้านใบยาวประมาณ 0.2-0.5 เซนติเมตร

ดอกออกดอกเป็นช่อห้อยลง ยาวประมาณ 2.5-4.2 เซนติเมตร โดยจะออกตามซอกใบ ดอกย่อยเป็นสีส้มอมสีชมพูหรือสีแดง มีกลิ่นหอม กลีบดอกมี 5 กลีบ ปลายกลีบแหลม ขอบกลีบบิดเบี้ยว โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดสั้นๆ และมีสีเข้มกว่า ส่วนกลีบเลี้ยงดอกเป็นสีเขียว มี 5 กลีบ โคนเชื่อมติดกัน ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อัน อยู่ภายในดอก ดอกเมื่อบานจะมีขนาดกว้างประมาณ 2-4 เซนติเมตร ดอกจะบานในตอนกลางคือ และจะบานได้วันเดียวแล้วร่วง โดยจะออกดอกตลอดทั้งปี บ้างว่าจะออกดอกในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม

ผลออกผลเป็นฝักยาว โคนฝักติดกันเป็นคู่ ลักษณะของฝักค่อนข้างกลม ฝักมีขนาดกว้างประมาณ 3.5-5 มิลลิเมตร และยาวประมาณ 13-30 เซนติเมตร เมื่อฝักแห้งจะแตกออก ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดเป็นเส้น มีขนสีขาวเป็นพู่ที่ปลายติดอยู่และสามารถปลิวไปตามลมได้

สรรพคุณทางสมุนไพร

·         เปลือกเนื้อไม้ใช้ผสมปรุงเป็นยาขับระบบหมุนเวียนเส้นโลหิตฝอยในร่างกาย โดยจะนำมาต้มกับน้ำดื่มโดยกะเอาจำนวนพอประมาณและใช้อย่างละเท่ากัน (เปลือกเนื้อไม้)^[1],[2],[5]

รากใช้รับประทานเป็นยาแก้บิด (ราก)