กระทือ

กระทือ
ชื่อวิทยาศาสตร์:Zingiberzerumbet(L.)Smith.
วงศ์:Zingiberaceae
ชื่ออื่น:กระทือป่า กะแวน กะแอน แสมดำ แฮวดำ เฮียวดำ (ภาคเหนือ) เฮียวแดง (แม่ฮ่องสอน)ลักษณะ : เป็นไม้ล้มลุก สูง 0.5 – 1 เมตร มีเหง้าใต้ดิน เปลือกนอกของเหง้าสีน้ำตาลแกมเหลือง เนื้อในสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม แทงหน่อใหม่เมื่อถึงฤดูฝน ใบเดี่ยวเรียงสลับ และเป็นรูปหอกแกมขอบขนาน กว้าง 5 – 10 ซม. ยาว 15 – 30 ซม. ด้านล่างของใบมักมีขนนุ่ม ดอกช่อแทงจากเหง้ากลีบดอกสีขาวนวลใบประดับขนาดใหญ่สีแดงผลเป็นผลแห้ง
สรรพคุณ : มีฤทธิ์ขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์กระตุ้น การหลั่งน้ำลาย และเพิ่มความอยากอาหาร โดยใช้หัวหรือเหง้าสด ขนาดประมาณหัวแม่มือ 2 หัว ย่างไฟพอสุกตำกับ น้ำปูนใสแล้วคั้นเอาน้ำดื่ม

ราก    - แก้ไข้ตัวเย็น แก้ไข้ต่างๆ แก้ไข้ตัวร้อน แก้เคล็ดขัดยอก
          - บำรุงน้ำนม แก้ปวดมวนในท้อง แก้บิด บิดป่วงเบ่ง
          - แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง ขับผายลม ขับปัสสาวะ
          - แก้จุกเสียด แก้เสมหะเป็นพิษ
          - ขับน้ำย่อย เจริญอาหาร
          - เป็นยาบำรุงกำลัง
          - แก้ฝีต้น
          - แก้เบื่ออาหาร ช่วยเจริญอาหาร ทำให้รับประทานอาหารมีรส
          - แก้ไข้ใบ
          - ขับเลือดเน่าร้ายในเรือนไฟ
          - แก้เบาเป็นโลหิต ดอก
          - แก้ไข้เรื้อรัง
          - ผอมแห้ง ผอมเหลือง
          - บำรุงธาตุ แก้ลม
สารที่พบในกระทือ
Afzelin, Camphene, Caryophyllene
น้ำมันหอมระเหยมี Zerumbone, Zerumbone Oxide