ชื่อวิทยาศาสตร์ Moringa oleifera Lamk.
ชื่อวงศ์ MORINGACEAE
ชื่ออื่น ผักอีฮึม, ผักอีฮุม , มะค้อนก้อม (เหนือ)
ชื่ออื่น ผักอีฮึม, ผักอีฮุม , มะค้อนก้อม (เหนือ)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
มะรุม เป็นไม้ยืนต้น สูง 3-6 เมตร เปลือกสีเทาขาว รากหนานุ่ม ใบเป็นใบสลับแบบขนนก2 - 3 ชั้น ยาว 20 - 60 ซม. ใบชั้นหนึ่งจะมีใบย่อย 8-10 คู่ ลักษณะใบเป็นแบบรูปไข่หัว
กลับ คู่ขนาน ใต้ใบสีเขียวอ่อน ใบอ่อนมีขนสีเทาขนาดใบยาว1-3 ซม. ดอกเป็นดอกช่อ
แยกแขนง ออกตามซอกใบ แยกกันยาว11-15 มม.กว้าง2.0-4.6 มม. กลีบดอกมี 5 กลีบ
สีขาวหรือขาวอมเหลืองแต้มสีแดง ผลมะรุม เป็นฝักกลม ยาวประมาณ 15 นิ้ว ฝักแห้งจะ
แตกออกเป็น 3 พู เมล็ดในขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 ซม.มีเยื่อบางเป็นปีก 3 ปีก
กลับ คู่ขนาน ใต้ใบสีเขียวอ่อน ใบอ่อนมีขนสีเทาขนาดใบยาว1-3 ซม. ดอกเป็นดอกช่อ
แยกแขนง ออกตามซอกใบ แยกกันยาว11-15 มม.กว้าง2.0-4.6 มม. กลีบดอกมี 5 กลีบ
สีขาวหรือขาวอมเหลืองแต้มสีแดง ผลมะรุม เป็นฝักกลม ยาวประมาณ 15 นิ้ว ฝักแห้งจะ
แตกออกเป็น 3 พู เมล็ดในขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 ซม.มีเยื่อบางเป็นปีก 3 ปีก
ส่วนที่ใช้ประโยชน์ดอกอ่อน ฝักอ่อน ใช้เป็นผักสดจิ้มน้ำพริก หรือจะใช้ยอดอ่อนต้ม ก็ได้ ในใบมะรุมจะมี
ปริมาณของแคโรทีน และกรดแอสคอร์บิก(ไวตามินซี)สูง แต่การเก็บใบให้ได้ปริมาณของ
แคโรทีนและกรดแอสคอร์บิกสูงต้องเก็บ ก่อนที่มะรุมมีดอก ในประเทศอินดีย จะใช้ดอก
มะรุมชงน้ำร้อนเป็น ชามะรุม เครื่องดื่มที่มีแคลเซี่ยมและโปแตสเซี่ยมสูง
ทุกส่วนของ มะรุม ใช้เป็นยาบำบัดโรคท้องมาน ปวดบวมตามข้อ บำรุงหัวใจ ในใบมะรุมปริมาณของแคโรทีน และกรดแอสคอร์บิก(ไวตามินซี)สูง แต่การเก็บใบให้ได้ปริมาณของ
แคโรทีนและกรดแอสคอร์บิกสูงต้องเก็บ ก่อนที่มะรุมมีดอก ในประเทศอินดีย จะใช้ดอก
มะรุมชงน้ำร้อนเป็น ชามะรุม เครื่องดื่มที่มีแคลเซี่ยมและโปแตสเซี่ยมสูง
มีวิตามินเอและวิตามินซีสูง ใช้แก้โรคลักปิดลักเปิด ใบตำเป็นยาพอกแผล ดอกใช้เป็นยา
บำรุงขับน้ำตาลและขับปัสสาวะ เมล็ด มีรสขมใช้เป็นยาแก้ไข้ น้ำมันจากเมล็ด ใช้ทาแก้
โรคปวดตามข้อ เปลือกและรากมะรุม มีอัลคาลอยด์ 2 ชนิด คือ meringine และ
meringinine ( มีฤทธิ์ทำให้ความดันเลือดสูงหัวใจเต้นเร็ว ) น้ำคั้นจากใบมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ
Micrococcus pyogenes var. aureus,Escherichia coli, Bacillus subtilis
ประโยชน์อื่นๆ น้ำมันจากเมล็ดมะรุมเรียกว่า Behenoil ใช้เป็นอาหารได้ (แต่จะมีกลิ่นหื่นจึงมักใช้เป็นน้ำ
หล่อลื่นเครื่องจักร, ใช้จุดตะเกียง และใช้เป็นส่วนผสมในเครื่องสำอางค์)
ประโยชน์ทางสมุนไพร
มะรุมมีธาตุอาหารปริมาณสูงเป็นพิเศษที่ช่วยป้องกันโรค นั่นคือ
วิตามินเอบำรุงสายตามีมากกว่าแครอต 4 เท่า
วิตามินซีช่วยป้องกันหวัด 0.5 เท่าของส้ม
แคลเซียมบำรุงกระดูกเกิน 17 เท่าของนมสด
โพแทสเซียมบำรุงสมองและระบบประสาท 15 เท่าของกล้วย
ธาตุเหล็กบำรุงเลือด 25 เท่าของผักโขม
โปรตีน 9 เท่าของโยเกิร์ต
ใยอาหารและพลังงานไม่สูงมากเหมาะกับผู้ที่ควบคุมน้ำหนักอีกด้วย
น้ำมันสกัดจากเมล็ดมะรุมมีองค์ประกอบคล้ายน้ำมันมะกอกดีต่อสุขภาพอย่างยิ่ง
วิตามินเอบำรุงสายตามีมากกว่าแครอต 4 เท่า
วิตามินซีช่วยป้องกันหวัด 0.5 เท่าของส้ม
แคลเซียมบำรุงกระดูกเกิน 17 เท่าของนมสด
โพแทสเซียมบำรุงสมองและระบบประสาท 15 เท่าของกล้วย
ธาตุเหล็กบำรุงเลือด 25 เท่าของผักโขม
โปรตีน 9 เท่าของโยเกิร์ต
ใยอาหารและพลังงานไม่สูงมากเหมาะกับผู้ที่ควบคุมน้ำหนักอีกด้วย
น้ำมันสกัดจากเมล็ดมะรุมมีองค์ประกอบคล้ายน้ำมันมะกอกดีต่อสุขภาพอย่างยิ่ง