หนามแท่ง

หนามแท่ง
ชื่ออื่น  เคล็ด, ตะเคล็ด, หนามเคล็ด, หนามแทง (เหนือ,อีสาน), เคล็ดทุ่ง (ใต้), ระเวียง (เขมร)

ชื่อวิทยาศาสตร์    Randia tomentosa Hook.f. 

ชื่อวงศ์    RUBIACEAE

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
เป็นไม้พุ่มขนาดย่อม ลำต้นและกิ่งก้านทรงกระบอก กิ่งแตกออกเกือบขนานกับพื้น ตามกิ่งก้านและลำต้นมีหนามแหลมยาวราว 1-2 นิ้ว ออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน ใบรูปไข่กลับปลายมน มีขนอ่อนปกคลุมตลอดใบ เมื่อต้นสูงราว 2 ม. จะมีลักษณะยอดบิดคดไปมา คล้ายใบบอนไซ พุ่มยอดรูปปลายตัด  เกิดตามป่าดิบและป่าแล้งทั่วไป หนามแท่งมีอยู่สองชนิด คือ หนามแท่งดำ กับ หนามแท่งขาว หนามแท่งดำ ปลายหนามจะมีสีดำ หนามแท่งขาวปลายหนามจะมีสีขาวหรือแดง หมอนิยมใช้หนามแท่งดำ
สรรพคุณทางสมุนไพร
ทั้งต้น   รสเฝื่อนเล็กน้อย ปรุงยา รักษาโรคเบาหวาน แก้โรคมะเร็งต่างๆ เช่น มะเร็งตับ มะเร็งในกระดูก แก้วัณโรค เป็นต้น

ผลแก่นำมาทุบพอแหลกใช้ซักผ้า ทำความสะอาดร่างกาย และสระผมได้ นอกจากนี้น้ำจากการแช่ผลหนามแท่งยังใช้เบื่อปลาได้ด้วย คนอีสานนิยมนำกิ่งมาทำสาก (ไม้ตีพริก) เชื่อว่าช่วยดูดสารพิษจากอาหารได้ ในทางสมุนไพร