กะตังบาย

บังกาย

ชื่อท้องถิ่น

บังกาย ฝีเสื้อ กะดังบาย(ภาคใต้) กะตังแดง (กรุงเทพ) , เขือง  บังใบ กะตังใบ กะตังบาย (ภาคกลาง) , กะลังใบ เขืองแขงม้า (ภาคเหนือ)

ชื่อวงศ์

LEEACEAE

ชื่อวิทยาศาสตร์

Leea indica Merr.

ลักษณะทางวิทยาศาสตร์

ต้นออกเป็นพุ่มโปร่ง สูงประมาณ 3 เมตรลักษณะใบใบเลี้ยงคู่ ใบเรียว ปลายแหลม ขอบใบเป็นหยัก ผิวหน้ามัน หลังใบมีเส้นใบนูน ก้านใบแต่ละก้านมีใบ 3-5 ใบ แตกออกเป็นชิ้น ๆ ตามข้อลำต้นลักษณะดอกดอกตูมสีเขียว ออกดอกส่วนยอด ดอกบานสีขาว

ลักษณะผลผลแก่สีเขียว ผลสุกสีดำ

ส่วนที่ใช้เป็นอาหารยอดอ่อน ยอด ดอกใช้เป็นอาหารประเภทใช้ยอด ผลอ่อน และดอกทำผักเหนาะรสชาติฝาด มัน

สรรพคุณ

รากใช้ขับเหงื่อ แก้ไข้ แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย แก้บิดและแก้ท้องร่วง

ยาพื้นบ้านอีสานใช้รากผสมลำต้นขมิ้นเครือ ลำต้นเมื่อยดูกและรากตากวาง ต้มน้ำดื่มแก้ท้องเสียภาคเหนือใช้เข้าตำรับยาดองเหล้าบำรุงกำลังเรียกว่าเขืองแข้งม้า โดยใช้ส่วนของรากรากแก้ปวดเมื่อยตามร่างกายและช่วยขับลม